Noordwijkherhout

Rouge - Wandelpad Langeveld - 3,5 km

Wandel dwars door open duin en over het strand van Hollands Duin. Onderweg kom je langs mooie uitzichtpunten.
Startpunt / P-plaats - Langevelderslag 20 - Noordwijk

Blanc - Wandelpad Dennen - 2,1 km

Wandeling door het dennenbos in boswachterij Noordwijk, Hollands Duin. Sommige mensen noemen dit de eekhoorntjeswandeling. En dat is terecht!

Startpunt / P-plaats - Randweg - Noordwijk

Orange - Wandelroute Piet Floris - 4 km

Startpunt / P-plaats - Duidamsleslag - Noordwijk

Violet - Wandelroute Kachelduin

Ontdek het lied van de nachtegaal tijdens een wandeling over het boswachterspad in Hollands Duin bij Noordwijk. In het voorjaar zie je bloeiende bollenvelden, in de zomer bezoek je hier de parnassia.

Startpunt : TOP Noordwijk - Randweg/Duindamseslag

Vert - Wandelroute - Kachelduin - 3,5 km

Startpunt / P-plaats Infocentrum - Duidamsleslag - Noordwijk

Bleu - Wandelroute Malote - 4,6 km

Wandeling door het open duingebied van Hollands Duin, maar ook door een stukje dennenbos, langs mooie uitzichten.

Startpunt : Duinweg - Noordwijk

Atlantikwall 3,6 km

Deze wandelroute voert langs resten van de Atlantikwall in de duinen bij Noordwijk. De Atlantikwall was een verdedigingslinie van de Duitsers in de Tweede Wereldoorlog.

Startpunt - Boswijk - Noorwijk

Bollenvelden, bloemrijke graslanden, bossen, duinen en strand – de Zandhagedisroute biedt volop variatie. Bovendien heeft elk seizoen nieuwe verrassingen in petto, van zonnende zandhagedissen tot fladderende vlinders en burlende damherten.  Of toch maar in de winter, als het juist aangenaam stil is in de kuststrook ten noorden van Noordwijk? Deze route loopt door Nationaal Park Hollandse Duinen.

Start bij paddenstoel 21774 tegenover Stayokay Noordwijk (aan de Randweg bij de toegang tot de duinen). Volg het fietspad circa 900 m richting De Zilk. Ga voorbij het bungalowpark, bij de markering van een zandhagedis, rechtsaf het onverharde pad op.

1. Het beeld van bloeiende bollenvelden verveelt nooit. In het voorjaar is een rit naar de startplaats van deze route dan ook een feestje. De meeste bollenvelden zijn vanaf de tweede helft van de 19de eeuw aangelegd door het afgraven van duingronden. Bij het bollenveld van Van Paridon gebeurde in 2015 het omgekeerde: het veld werd terug­gegeven aan de natuur en maakt nu deel uit van een belangrijke bufferzone tussen de overbemeste bollenvelden en de duinen. Planten en dieren namen het veld al snel in bezit. Reeën en damherten komen hier vooral aan het begin en het einde van de dag om te grazen en te knabbelen aan bomen en struiken.

Steek aan het einde de weg over en ga door het hek. Volg de markeringen de duinbeek over en het bos in.

2. Ook natuurgebied Langeveld zit vol damherten, die overdag vaak rustig liggen te herkauwen in het bos. Je herkent ze aan de witte bambivlekken. Reeën zijn een maatje kleiner – formaat geit – en hebben bovendien geen zichtbare staart. Dwaal vlak voor het bos ook even langs de duinrel. Deze beek is, samen met een aantal paddenpoelen, door het Zuid-Hollands Landschap gegraven om de natuurwaarden van het gebied te verhogen. En dat is zeker gelukt: zodra de natuur uit haar winterslaap is ontwaakt, vliegt en kruipt hier van alles rond. Echt kleurrijk wordt het in de zomer, als talrijke vlinders boven de bloemenweelde fladderen.

Na het eerste bosperceel volgt een open vlakte (rechts). Houd daarna bij het bankje links aan. Steek aan het einde het fietspad over en ga door het klaphek (einde markering zandhagedis). Volg het hoofdpad door de Amsterdamse Waterleidingduinen. Ga aan het einde op de T-splitsing linksaf.

3. De naam zegt het al: in de Amsterdamse Waterleidingduinen wordt sinds 1853 drinkwater gewonnen voor Amsterdam. Eerst gebeurde dat door het oppompen van grondwater, later bracht men rivierwater naar de duinen. Dat zakt weg in het zand en wordt zo op een natuurlijke manier gezuiverd. Vanwege de waterwinning is het gebied nooit bebouwd en krijgt de natuur alle kansen. Het pad klimt en daalt langs groene valleien en zandige toppen.
Het landschap oogt ruig, maar zit vol leven. Grootste kans op een zonnende zandhagedis heb je aan de rand van droge zandplekken, dicht bij de beschutting van planten of struiken. In de paartijd pronkt het mannetje met zijn felgroene flanken. Buiten deze periode zijn beide geslachten goed gecamoufleerd in diverse tinten grijs en bruin.

Volg het slingerende hoofdpad rechtdoor tot aan een gesloten hek. Ga vlak voor dit hek rechtsaf naar boven en volg de paaltjes met wit-rode markering (mul zand!). Ga aan het einde door het klaphek en loop via de parkeerplaats naar de strandopgang. Ga bij paddenstoel 62518 naar het strand en dan linksaf (of kies bij de paddenstoel voor de klinkerweg onder langs de duinen, dan aan het einde op de Noraweg linksaf). Volg het strand circa 1,5 km, klim dan bij de eerste strandopgang naar boven. Volg het pad en later de Noraweg steeds rechtdoor, terug naar de startplaats.

4. De zeereep, de duinenrij direct achter het strand, lijkt meer op een zanddijk dan op natuurlijk stuivende duinen.
De hoofdtaak van de zeereep is dan ook het buitenhouden van de zee. Grassoorten als helmgras, biestarwegras en zandhaver zijn aangeplant om te voorkomen dat het zand wegwaait. Achter de zeereep liggen ‘jonge’ duinen, dat wil zeggen dat ze zijn ontstaan vanaf de middeleeuwen. Verder landinwaarts worden de duinen ouder én lager, doordat de wind de scherpe kantjes er heeft afgehaald. Tussen de verschillende duinenrijen liggen lage strand­vlaktes, waar vroeger de golven van de Noordzee klotsten. Langeveld is hiervan een goed voorbeeld.

5. Duingebied De Blink is niet toegankelijk, vooral omdat de vegetatie kwetsbaar is. Dat geldt zeker voor de (soms zeldzame) korst­mossen. Het zand mag vrij stuiven, waardoor er een bijzondere dynamiek ontstaat met steeds wisselende omstandigheden. Op de zandige zuidhellingen, waar de temperatuur kan oplopen tot boven de 60°C, groeien heel andere soorten dan in de vochtige valleitjes.

6. Het is heerlijk om aan het einde van deze route nog een stukje van het naaldbosmee te pakken. De eerste bomen werden hier in de jaren dertig van de vorige eeuw aangeplant, ook weer om het stuivende zand vast te leggen én om stuthout voor de mijnen in Limburg te produceren. Maar door de voedselarme grond, de harde wind en de zoute omstandigheden werd het nooit echt een succes. Daarom worden de dennen nu geleidelijk vervangen door loofbomen, zodat een gemengd bos ontstaat.

Parkeren : U kunt in de berm parkeren aan de Langevelderlaan 45, 2204 BC, Noordwijk. Op drukke dagen kunt u eventueel (betaald) parkeren bij parkeerplaats Langevelderslag.

Horeca in de buurt : Bij de strandopgang Langevelderslag restaurant Nederzandt (dag. 9-23 uur) en vlak bij het startpunt restaurant Langs Berg en Dal (dag. 9/10-21.30/22 uur).

 

Deze wandelroute Noordwijk start bij Hotel- Restaurant De Witte Raaf. Ga achter op de parkeerplaats de trap op, vervolgens op het wandelpad linksaf. Houd op kruisingen links aan en volg dan de blauwe route rechtdoor. Na ruim 1,5 km haakse bocht linksaf, rechtdoor naar asfaltweg en rechtsaf (einde blauwe markering).

Parkeren : Parkeren kan bij Fletcher Hotel-Restaurant De Witte Raaf, Duinweg 117, 2204 AT Noordwijk. 8,5 – 14 km : De route is 14 km en is te verkorten naar 8,5 km.

Pal achter de duinen beginnen biljartvlakke bollenvelden. Al in de 16de eeuw ontdekte men dat bloembollen het prima deden op afgegraven duinen en strandwallen. Hier bij Noordwijk zijn de duinen speciaal voor dit doel afgegraven.

Op rotonde linksaf (Northgodreef). Na 900 m rechtsaf (Buurweg). (Voor verkorte route linksaf, dan na 500 m rechtsaf Nieuw Leeuwenhorst in, lees verder na punt 5). Einde schuin rechtdoor (Gruenepad). Einde pad rechtsaf en eerste linksaf. Drukke weg oversteken en rechtdoor (Boerenburgerweg). Na 400 m linksaf (Wilhelminastraat). Na 400 m rechtsaf (Voorstraat).

Blikvanger in het sfeervolle Noordwijk-Binnen is de Oude Jeroenskerk. De naam komt van een prediker die hier in 856 door Noormannen zou zijn onthoofd. De kerk is zo groot omdat talrijke bedevaartgangers zijn hier bewaarde schedel kwamen vereren.

Volg de Voorstraat 600 m. Na huisnr. 161 en sloot linksaf. Weg rechtdoor oversteken (Hogeweg). Na ruim 500 m linksaf (Nachtegaalslaan).

Op dit landgoed woonden vanaf 1650 de Heren van Noordwijk. De strak ingedeelde tuin rond het landhuis werd later vervangen door een romantisch parkbos. Het landhuis is er niet meer, maar het parkbos en een portierswoning zijn nog te zien.

Einde rechtsaf en meteen linksaf langs sportvelden (bij afsluiting trottoir omlopen door woonwijk). Einde rechtsaf naar rotonde bij provinciale weg. Voor rotonde verkeersweg N444 oversteken en linksaf, dan rechtsaf (Bronsgeesterweg). Na ruim 1 km links bruggetje over en bospad rechtdoor volgen.

Vanaf het bospad kunt u soms een blik werpen op het huis Klein Leeuwenhorst. Het werd gebouwd in 1858. Bijzonder is dat het huis aan de achterkant drie woonlagen heeft en aan de voorkant slechts twee. Dat komt doordat het huis deels op een oude strandwal is gebouwd.

Einde door hek en schuin rechtdoor oversteken (Hogeweg). Einde weg rechtsaf.

Vanaf de 17de eeuw lieten rijke regenten en kooplieden boerderijen uitbouwenctot buitenplaatsen. Ook Dyckenburg begon als boerderij en is later vele keren herbouwd. Het huidige huis dateert van 1926.

Ga na 75 m rechtsaf landgoed Nieuw Leeuwenhorst in. Bij informatiebord rechtsaf; volg de gele route.

In de zeventiende eeuw besloeg de buitenplaats Leeuwenhorst een groot gebied aan weerszijden van de Gooweg. In 1880 lieten de eigenaars een nieuw landhuis bouwen op wat nu Nieuw Leeuwenhorst heet. Daarvan resteert alleen het koetshuis. Het landhuis werd in de Tweede Wereldoorlog gesloopt om plaats te maken voor een tankgracht. Tegelijk verdween een flink deel van het landgoedbos. Nadat het Zuid-Hollands Landschap het landgoed in 1953 in beheer had gekregen, werd een deel van het landgoed herbebost en werd de tankgracht omgevormd tot vijver. De ijsvogel is een van de vaste bewoners.

Langs parkeerplaats en koetshuis, verderop bocht naar links. Eerste pad rechts aanhouden en bij informatiebord rechtdoor. Op asfaltweg rechtsaf (Westeinde). Kruising rechtdoor, volg dan de slingerende weg. Einde bij verkeersweg linksaf (Schulpweg). Na ruim 1 km linksaf, terug naar De Witte Raaf.

Het is heerlijk wandelen over het landgoed Nieuw Leeuwenhorst. Geniet van de rust en de natuur, maar ook van het historische decor.  Het landhuis is in de Tweede Wereldoorlog gesloopt, maar statige lanen, een spiegelvijver en een uitzichtheuvel ademen nog altijd de grandeur van weleer. Deze route loopt door Nationaal Park Hollandse Duinen.

Wandel vanaf de parkeerplaats naar het koetshuis en ga op het wandelpad rechtsaf. Volg de grote palen met de witte kop en het symbool van een landhuis.

Gooweg 36, Noordwijkerhout

Parkeren Parkeren kan op de parkeerplaats Nieuw Leeuwenhorst. Gebruik Gooweg 36 in Noordwijkerhout voor de navigatie.

Horeca in de buurt : Naast Landgoed Nieuw Leeuwenhorst vind je NH Hotel Leeuwenhorst. Hier kun je genieten van een hapje en een drankje.

1. Oud landgoed
Nieuw Leeuwenhorst ligt op een plek met een lange geschiedenis. In 1261 werd hier, op een strandwal tussen Noordwijk en Noordwijkerhout, een nonnenklooster gesticht. Deze abdij Leeuwenhorst werd aan het begin van de Tachtigjarige Oorlog verwoest, maar de naam Leeuwenhorst leeft nog altijd voort. Op en rond het kloosterterrein verschenen vanaf de 17de eeuw talrijke buitenplaatsen. Landgoed Nieuw Leeuwenhorst is van latere datum: tussen 1880 en 1882 liet de familie Gevers op een bestaand landgoed een nieuw buitenhuis bouwen, Huize Leeuwenhorst. Helaas konden ze er niet lang van genieten, want in 1943 sloopten de Duitsers het huis om plaats te maken voor een tankgracht. Ook kapten ze veel bomen om een vrij schootsveld te krijgen. Alleen het koetshuis bij de toegang tot het landgoed mocht blijven staan. Paardenhoofden op de gevel herinneren aan de vroegere functie.

2. Oase voor vogels
Gluur bij de kijkmuur even door de gaten. Het landhuis stond op de plek van wat nu een grote, beschutte vijver is. In de winter verzamelen zich hier smienten, wintertalingen, krakeenden en zaagbekken, maar ook de aalscholver, grote zilverreiger en dorstige damherten laten zich regelmatig zien. Toen het Zuid-Hollands Landschap het landgoed in 1953 in beheer kreeg, werd besloten een deel van de schade te herstellen. Zo kwam er op het kale deel van het landgoed een nieuw bos, met daartussen weiden. Maar de tankgracht werd niet gedempt, zoals in de omliggende bollenvelden al was gebeurd. In plaats daarvan werd het kaarsrechte kanaal vergroot tot de huidige vogelvijver.

3. Bunkers
Ook de bunkers op het landgoed maakten deel uit van de Duitse verdedigingslinie. Nu bieden de – soms goed verstopte – bunkers een veilige slaapplek voor overwinterende vleermuizen. In de zomer overnachten de vleermuizen ook in de holle bomen langs de lanen, waar als extra onderdak soms een vleermuiskast is opgehangen.

4. Koepelberg
Dit gedeelte van het landgoed heeft in de oorlog zichtbaar minder schade opgelopen. Slingerpaden, statige lanen en doorkijkjes herinneren aan de romantische flaneertuin van weleer. Blikvanger is de Koepelberg, waarop ooit een theekoepeltje stond. Eind 18de eeuw behoorde dit deel van het landgoed bij het landhuis Dijckenburgh, dat aan het andere einde van de langgerekte vijver opdoemt. Een informatiebord op de top van de heuvel vertelt wat er nog meer te zien is.

5. Spiegelvijver
De spiegelvijver doet nog steeds wat de naam belooft: de glorie van landhuis Dijckenburgh weerspiegelen in het water. Rodondendrons, varens, gazons én bankjes maken dit een prachtig plekje om even van de stilte te genieten. Met wat geluk laat zelfs de ijsvogel zich zien, hoewel dat vaak niet meer is dan een felblauwe flits over het water. Hij verraadt zich vaak eerder door zijn geluid: een ijl en hoog tsie tsie.

6. Dijckenburgh
Aan het Westeinde lagen destijds verschillende buitenplaatsen. Dijckenburgh was in de 18de eeuw een ‘eerlijke’ buiten, dat wil zeggen een buitenplaats met een boerenbedrijf dat ook geld moest opleveren. Pas na 1794 kreeg de overtuin van het landhuis het huidige aanzien van een romantisch Engels landschapspark. Overigens: het oorspronkelijke huis brandde in 1925 af bij de aanleg van centrale verwarming. Het huidige huis Dijk en Burg is het resultaat van herbouw.

7. Boomgaard
In het huis (1878) naast de boomgaard met historische fruitrassen woonde de tuinman/opzichter van Landgoed Nieuw Leeuwenhorst. Van de 18de tot ver in de 20ste eeuw lag rond het huis een moestuin. De vormen zijn nog altijd te herkennen. Op het veldje achter de boomgaard mogen Kampeerbeschermers hun tent opzetten (april t/m oktober, bel voor informatie 010 272 22 22). 8. Statige lanen De lanen met eiken en beuken staan al op de oudste kaarten van het landgoed. Nog ouder zijn de walletjes rechts van het pad: het zijn restanten van middeleeuwse akkertjes die zijn afgegraven om dichter bij het grondwater te komen. Laanbomen die niet meer levensvatbaar zijn, worden geleidelijk vervangen door jongere exemplaren. Zo blijft het fraaie plaatje intact